Gezondheidszorg logistiek: steeds meer gevraagd

De dynamiek maakt het verschil: juist in de groothandel in farmaceutische en medische producten en in de productie van gezondheidszorgproducten is het transportvolume extreem dynamisch. Last-minute bestellingen van uitgebreide productlijnen, meervoudige leveringen en een landelijke, betrouwbare levering van temperatuurgevoelige gezondheidszorgproducten, medicatie en hygiëneartikelen zijn dagelijkse uitdagingen in de supply chain. Wereldwijd is de gezondheidszorg een van de sectoren die cruciaal zijn voor het functioneren van een economie, en niet alleen sinds het uitbreken van de Corona-pandemie. De logistiek van de sector speelt daarom een sleutelrol.

Maar hoe staat het met de logistiek in de gezondheidszorg? Dr. Michael Nutto schetst in het interview de huidige en toekomstige situatie. Hij is een expert in het analyseren van complexe taken en het vereenvoudigen ervan om klantgerichte diensten voor logistiek en transport te creëren.

Wat is de huidige situatie van logistieke dienstverleners in de gezondheidszorg?

Er is geen twijfel mogelijk: sinds het begin van de pandemie is er speciale aandacht voor de gezondheidszorg. Mensen brengen nog steeds veel bezoeken aan apotheken. Wereldwijd zijn ze een cruciale schakel naar klanten. En ook de postorderhandel in gezondheidszorgproducten zit in de lift. Daarom worden de eisen die aan transportdienstverleners worden gesteld in deze sector steeds groter. Ze staan steeds meer onder druk om een snelle bezorgservice te bieden en de beloofde kwaliteit te behouden, en voor medicatietransporten zijn ze onderworpen aan de regels van de EU Good Distribution Practice.

Na twee jaar Corona: Zijn er winnaars en verliezers onder de transportbedrijven voor de sector?

Die zijn er allebei. Natuurlijk behoren grote onlineleveranciers zoals Amazon tot de winnaars. In totaal is het aantal onlinediensten met 18% gestegen, bijvoorbeeld voor consumentengoederen; koeriers-, expres- en pakketdiensten; en voedselbezorgingsdiensten.

Ook drogisterijen en online retail in de farmaceutische sector en apotheken profiteren van de situatie: de vraag naar hygiëne- en veiligheidsartikelen, medicijnen, sneltesten en adviezen blijft toenemen. En de pandemie is nog lang niet voorbij. Vermoedelijk zullen virusmutaties ons nog wel even bezig houden. De pandemie gaat gepaard met een toenemende vraag naar advies, nieuwe golven met meer besmette mensen en daaropvolgende vaccinatierondes. De groei van de markt voor gezondheidszorg zal naar verwachting ongeveer acht procent bedragen. De gezondheidszorglogistiek moet dan ook bijdragen aan het voldoen van de toenemende vraag naar farmaceutische en medische artikelen en apparaten en zorgen voor continue koelketens. De orderboeken zijn dan ook vol.

Er zijn ook pandemische verliezers in de transportsector: de auto-industrie, het toerisme en de restaurants. Vrijwel alle sectoren die sterk afhankelijk zijn van wereldwijde supply chains hebben verliezen geleden; bijvoorbeeld de meubelindustrie, de machinebouw, de staalindustrie, de evenementensector en de luchtvaart. Het Europese vrachtvervoer daalde in 2020 met acht tot negen procent, terwijl de huidige prijsindexen blijven stijgen. De leveringstermijnen zijn vaak erg lang. Elke branche heeft hiermee te maken gehad, ook de logistiek in de gezondheidszorg.

Heeft de gezondheidszorglogistiek ook last van het gebrek aan chauffeurs?

Ik citeer Dirk Engelhardt, voorzitter van German Federal Association of Road Haulage, Logistics and Disposal (BGL): “Groot-Brittannië is slechts een voorproefje van de toekomst.” Momenteel is er een tekort aan 80.000 chauffeurs in Duitsland. Jaarlijks gaan 30.000 chauffeurs met pensioen. En het gemiddelde aantal jongere bestuurders dat hen vervangt, bedraagt slechts 15.000. Het is dus vrij duidelijk: ook de gezondheidszorglogistiek lijdt onder het gebrek aan chauffeurs.

Hoe zal de toekomst eruit zien?

We moeten zaken opnieuw bekijken: de logistieke sector, of het nu in de gezondheidszorg of in andere sectoren is, heeft nieuwe ideeën nodig!

Op korte termijn gaat het natuurlijk om het creëren van stimulansen voor de chauffeurs zoals een interne opleiding, een speciale rijopleiding en, last but not least, betere arbeidsomstandigheden. Er zijn al wettelijke regelingen en concepten voor nieuwe parkeer- en overnachtingsmogelijkheden en de mogelijkheid voor chauffeurs om regelmatig naar huis terug te keren om werk en gezin beter kunnen combineren. Een vloot die is uitgerust met de modernste apparatuur kan ook van cruciaal belang zijn. Enquêtes hebben echter aangetoond dat de lonen hoger moeten; in Duitsland ligt het gemiddelde van 14,21 EUR/uur slechts iets boven het minimumloon van 12,00 EUR. Maar ook de slechte reputatie van de sector schrikt nieuwe chauffeurs af. En het inzetten van buitenlandse chauffeurs om het tekort te bestrijden, stelt bedrijven voor nieuwe uitdagingen op het gebied van integratie, taal, cultuur en veiligheidsregels.

Op middellange termijn zal de weg ons leiden naar intermodale oplossingen. Dit betekent een verschuiving van het vervoer naar het spoor en de binnenwateren. Parallel hieraan moet het wegennet hersteld en uitgebreid worden waar spoor en waterweg het niet kunnen vervangen. Alleen op die manier kunnen files voorkomen worden en kunnen transportketens in de toekomst draaiende worden gehouden. Dergelijke maatregelen zijn niet populair maar noodzakelijk voor de vestigingsplaats Duitsland. Op de lange termijn zullen we rekening moeten houden met een toenemend aantal autonoom aangedreven vrachtwagens, die mogelijk al in 2030 op de snelwegen zullen verschijnen.

Spelen nieuwe aandrijfsystemen en gemengde wagenparken hier een rol?

De Green Deal van de EU dwingt bedrijven – in geheel positieve zin – om alternatieve, namelijk CO2-vrije aandrijfsystemen te gebruiken. Een oplossing waar momenteel ongelofelijk veel vraag naar is, is het gebruik van elektrische voertuigen. Bij de routeplanning moet echter wel rekening worden gehouden met de daadwerkelijke actieradius, die volgens de fabrikanten tot vierhonderd kilometer moet bedragen.

Daarnaast is waterstof als brandstof aan een opmars bezig, en vanaf 2024 zou het overal beschikbaar moeten zijn. Ook hier is de huidige maximale actieradius van vierhonderd kilometer de beperkende factor. Daarom is een gemengd wagenpark de meest verstandige oplossing: het gebruik van voertuigen met alternatieve aandrijfsystemen en verbrandingsmotoren. Vanaf 2030 moeten verbrandingsmotoren slechts een ondergeschikte rol gaan spelen. Anders kunnen we de doelen die voor Europa zijn gesteld niet halen. Juist voor landen met belangrijke doorvoerroutes als Oostenrijk en Zwitserland is dit van groot belang.

Wat kan er op korte termijn worden gedaan?

Voor logistieke dienstverleners in de gezondheidszorg geldt hetzelfde als voor dienstverleners in andere sectoren: route-optimalisatie! Met digitale en geautomatiseerde processen kunnen bedrijven kostenefficiënt plannen en de CO2-uitstoot verminderen. De oplossingen hiervoor bestaan al.

Elk transportbedrijf dat CO2-neutraal wil zijn, moet in zijn businessplan het volgende ter harte nemen: optimaliseren, voorkomen, verschuiven en compenseren!

In de gezondheidszorg zitten de leveranciers van apotheken gevangen in het midden: aan de ene kant hebben zij elke dag meerdere regelmatig geplande ritten. Aan de andere kant moeten ze last-minute en dus tijd-kritische leveringen doen, die volgens de hoogste kwaliteitsnormen moeten worden geleverd. Ook hier is digitalisering het toverwoord. Met geschikte software kunnen regelmatig geplande en dynamische processen aan elkaar worden gekoppeld, zodat bedrijven snel kunnen reageren op kritieke leveringsaanvragen.

In het tijdperk van de Corona-golven ligt de focus op de levering van vaccins. Zo zorgt Kühne+Nagel naar eigen zeggen voor de distributie van het Moderna-vaccin naar een netwerk met 230 locaties wereldwijd en met een vloot van 200 trailers met airconditioning – en dit met een transporttemperatuur van -20 graden Celsius. Het bedrijf is een grote dienstverlener die met zijn eigen transportdivisie aan deze eisen voor de gezondheidszorg voldoet. Maar ook middelgrote bedrijven kunnen met geschikte software optimaal en individueel rekening houden met lokale eisen en bijzonderheden en zo een belangrijke bijdrage leveren aan het totale aanbod.

Hoe zou u de toekomst van de gezondheidszorglogistiek samenvatten?

Producten voor de gezondheidszorg zullen altijd belangrijk blijven. Een veranderende samenleving, de behandeling van ziekten en pandemieën stellen eisen aan een breed aanbod aan hygiëneartikelen en geneesmiddelen, waarvan het vervoer vaak aan bijzondere voorwaarden is onderworpen. Gezondheidszorglogistiek vertegenwoordigt een belangrijk onderdeel van de totale logistiek met goede groeivooruitzichten.

De kwaliteitseisen voor snel en betrouwbaar transport zullen blijven groeien, waardoor er behoefte ontstaat aan dienstverleners van zeer hoge kwaliteit die een voortdurend veranderende infrastructuur kunnen managen. Tegelijkertijd zullen steeds meer mensen via postorderapotheken bestellen. En ik voorzie een verschuiving van productielocaties terug naar Europa.

Veiligheid en snelheid mogen elkaar in de gezondheidszorglogistiek niet uitsluiten. Toch moeten bedrijven de kosten in de gaten houden en efficiënt zaken doen.

Daarom moet digitalisering de hoogste prioriteit krijgen, samen met de harmonisatie van processen in de hele supply chain. En we mogen het aspect duurzaamheid niet vergeten. Bovendien helpt kunstmatige intelligentie de kwaliteit en de prestaties te verbeteren.